Pierwsze spotkanie z psychoterapeutą – czego się spodziewać i jak się przygotować?
Pierwsza wizyta u psychoterapeuty to ważny krok, niezależnie od tego, z jakiego powodu trafiamy do gabinetu. Niektórzy decydują się na psychoterapię w sytuacji kryzysowej, inni przychodzą po namowie bliskich lub dlatego, że terapia została im postawiona jako warunek dalszego funkcjonowania w relacji. Są też osoby, które szukają przestrzeni do rozwoju osobistego, lepszego zrozumienia siebie czy skuteczniejszego radzenia sobie z codziennymi trudnościami – mimo że nie odczuwają wyraźnych problemów. Jak wygląda pierwsze spotkanie z psychoterapeutą? Co dzieje się podczas pierwszych sesji terapeutycznych? Czy warto się do nich jakoś przygotować? W tym artykule odpowiadamy na najczęstsze pytania i rozwiewamy wątpliwości związane z początkiem psychoterapii.
Jak przebiega pierwsza sesja psychoterapii?
Część osób zgłaszających się do terapeuty przychodzi przygotowana – ma ułożoną listę spraw lub przemyślenia co do tego, czego konkretnie oczekuje. Czasem klienci na pierwszym spotkaniu próbują opowiedzieć o sobie jak najwięcej i frustrują się, że nie wystarczyło czasu, czy pominęli jakąś ważną kwestię. Większość osób jednak nie wie, jak zacząć i potrzebuje wsparcia i przeprowadzenia przez ten pierwszy kontakt. Z punktu widzenia terapeuty przygotowanie się klienta do pierwszego spotkania nie jest konieczne, to on poprowadzi rozmowę i będzie się starał dowiedzieć się, co daną osobę sprowadza do gabinetu. Często przy takiej okazji osoba korzystająca z psychoterapii usłyszy pytania typu „Co Panią/Pana sprowadza?”, „Dlaczego teraz?”, „Jakie są Pani/Pana potrzeby, czy nadzieje związane z Pani/Pana życiem?” „Czego Pani/Pan oczekuje od terapii?”. Psychoterapeuci nie wymagają, aby klient miał klarowne odpowiedzi na wszystkie ich pytania. Zadają je po to, aby już od pierwszego kontaktu spróbować zrozumieć sytuację, w jakiej jest dana osoba. Jeżeli między obiema osobami nawiąże się dialog, dość często pojawia się najpierw ogólne, z czasem pogłębione zrozumienie kłopotu i potrzeby klienta.
Terapeuci zdają sobie sprawę, że nie da się objąć całego doświadczenia drugiej osoby na jednym spotkaniu. Zazwyczaj podsumują to, co usłyszeli i upewnią się, czy rozumieją sprawę osoby siedzącej naprzeciw. Na pierwszej sesji czasem także pojawiają się pytania od klientów dotyczące terapii, jak będzie ona przebiegać, jak pracuje terapeuta i jakie ma kwalifikacje.
Pierwsze spotkanie z psychoterapeutą to duże emocje
Dla wielu osób, które podejmują decyzję o umówieniu się na wizytę, pierwsze spotkanie wiąże się ze stresem, niepokojem, czasem lękiem przed oceną, czy odrzuceniem. To naturalne uczucia. Przychodzą w obce miejsce, do nieznanej sobie osoby, z którą wiążą nadzieję na uzyskanie pomocy, czy wsparcia. Psychoterapia jest bardzo osobistym doświadczeniem i łączy się z odsłonięciem, opowiedzeniem o sobie i swojej sytuacji. Nawet dla osób, które miały wcześniejsze dobre doświadczenia z terapią, to często niemałe obciążenie. Sprawa staje się trudniejsza, jeżeli ktoś miał wcześniejsze urazowe doświadczenia w terapii lub gdy nigdy nie miał żadnego doświadczenia i nie wie jak się zachować i czego się spodziewać. Obraz przedstawiany w książkach, filmach, czy serialach rzadko odzwierciedla to, jak taka wizyta naprawdę przebiega. W rzeczywistości u różnych osób będzie ona przebiegała różnie – część terapeutów będzie miała bardziej, a część mniej ustrukturyzowany sposób prowadzenia spotkania, jedni będą bardziej aktywni, drudzy będą cierpliwie czekać na to, co klient będzie im chciał powiedzieć. Dla psychoterapeuty pierwsze spotkanie jest kreśleniem ogólnego szkicu świata klienta, a także poszukiwaniem zrozumienia dla jego motywacji. Dla klienta jest to okazja, aby sprawdzić, jak ma się z psychoterapeutą, jak się czuje w tym pierwszym kontakcie. I jest to ważna, często intuicyjna wskazówka tego, czy umówi się na kolejne spotkanie.
Kolejne konsultacje
Po pierwszym spotkaniu terapeuci często proponują kolejne konsultacje. Standardowo liczba konsultacji nie przekracza 5. Często zdarza się, że stres związany z pierwszą, czy drugą wizytą powoduje, że klient właściwie nie pamięta tych spotkań, konsultacje są zatem niezbędne do tego, aby klient lepiej przyjrzał się temu, jak czuje się z psychoterapeutą i sprawdził, czy jest wystarczająco dobrze rozumiany. W czasie ich trwania klient może także podzielić się swoimi obawami, poprosić o wyjaśnienia, opowiedzieć o swoich doświadczeniach z innych procesów terapeutycznych, czy upewnić się co do stylu i narzędzi pracy terapeuty. Jest to czas na budowanie pierwszych zrębów zaufania.
Podczas konsultacji terapeuta próbuje ogólnie ocenić, czy jego oferta pokrywa się z potrzebami i oczekiwaniami klienta. Z technicznego punktu widzenia celem tych spotkań jest pogłębienie rozumienia motywacji klienta, jego problemu, zebranie wywiadu dotyczącego jego obecnej sytuacji, zapytania o jego historię. W wyniku konsultacji pojawia się sformułowanie celu terapii, ustalenie czasu jej trwania, zasad na jakich będzie się odbywała (częstości, czasu trwania sesji, zasad odwołania, zasad dotyczących tajemnicy itp.). Jeśli obie strony zgadzają się co do wspólnego celu, co do ram, co do chęci rozpoczęcia terapii u tej konkretnej osoby, podejmują decyzję co do wyruszenia w niełatwą, wspólną drogę. Jeżeli natomiast strony się na nią nie zdecydują, często terapeuta może podpowiedzieć, gdzie klient mógłby udać się ze swoją sprawa, aby uzyskać odpowiednią dla siebie pomoc.
Anna Gradkowska
certyfikowana psychoterapeutka w podejściu humanistyczno-doświadczeniowym, superwizorka psychoterapii w procesie certyfikacji
Jeśli chcesz umówić się na pierwsze spotkanie z psychoterapeuta, skontaktuj się z nami!
Zadzwoń +48 725 475 569 lub napisz kontakt@wrelacji.pl by umówić się na konsultację do psychoterapii w Warszawie (Saska Kępa) lub online.