Warsztaty EFT dla par - rozmowa 6: Zacieśnianie więzi przez seks i dotyk

Weekendowe warsztaty EFT dla par, które prowadzą w Warszawie terapeutki Ośrodka W Relacji to okazja by zobaczyć siebie, partnera/partnerkę i związek na nowo. To czas zainwestowany we wzmacnianie więzi, bliskość, radość z bycia razem. To również inwestycja w sferę seksualną związku. Przytul mnie mocno – przytul mnie, dotykaj tak jak lubię i potrzebuję, aby doświadczyć fizycznej bliskości, podniecenia, orgazmu, satysfakcji seksualnej. Temu służy szósta rozmowa, którą odbywają partnerzy w trakcie warsztatu.

Dobry seks w długotrwałym związku

Czym jest „dobry seks” w długotrwałym związku? Każda osoba musi to pojęcie zdefiniować dla siebie samego/samej. Dla jednych osób dobry seks musi kipieć od pożądania i namiętności. Dla innych to coś, co daje satysfakcję choć niekoniecznie doprowadza do orgazmu. Dla niektórych ludzi seks to więziotwórcza wymiana między partnerami/partnerkami – buduje bliskość, zaangażowanie, dostępność, wzajemną responsywność. Bywa celem sam w sobie – grą kochanków prowadzącą do podniecenia, orgazmu, rozładowania napięcia. Bywa zabawą, bywa też niestety przykrym obowiązkiem. A dla jeszcze innych ludzi seks to zapewne coś innego lub to wszystko jednocześnie. Lub więcej. Dobry seks to w zasadzie seks dobry dla danej pary i każdej z osób w parze. Czy jest możliwy w sytuacji kiedy partnerzy są ze sobą dekadę, dwie, trzy lub dłużej? Tak. Jest możliwy i ważny.

Seks a zadowolenie ze związku

Cytując książkę „Przytul mnie mocno” Sue Johnson: „Zadowoleni małżonkowie przypisują tylko od 15 do 20% swojego szczęścia dobremu pożyciu seksualnemu, za to nieszczęśliwi partnerzy przypisują od 50 do 70% swoich problemów kłopotom w łóżku.”* Dla osób zadowolonych z relacji, seks jest jedynie jednym ze źródeł związkowej przyjemności. Dla niezadowolonych partnerów/partnerek, nieudany seks wydaje się być podstawową przyczyną słabej kondycji związku. Są oni jednak w błędzie. Co prawda właśnie po zmianie na gorsze w życiu seksualnym pary można najszybciej zauważyć, że coś niedobrego się dzieje. Jednak zazwyczaj problemy w obszarze seksualności to skutek a nie przyczyna kłopotów w związku. Zmiany na gorsze w partnerskim seksie zwykle mówią, że partnerzy oddalają się od siebie, ich więź staje się słabsza. A zagrożenie więzi rodzi lęk o różnym nasileniu. Lęk, strach czy przerażenie zwykle nie idą w parze z podnieceniem i radosnym, przyjemnym, więziotwórczym seksem.

Rozmowa 6 „Zacieśnianie więzi przez seks i dotyk”

Rozmowa szósta w trakcie warsztatu „Przytul mnie mocno” to okazja do zatrzymania się i zastanowienia nad seksualną sferą związku. Dzięki pięciu poprzednim rozmowom jest to możliwe ponieważ partnerzy są bardziej dostępni dla siebie nawzajem i responsywni. Każda para przeprowadza swoją własna rozmowę uzależnioną od ich realiów indywidualnych i związkowych. Możliwe pytania do refleksji i rozmowy to:

• Co jest dla ciebie najlepsze w twojej relacji seksualnej z partnerem/partnerką?

• Kiedy czujesz się najbardziej niepewnie lub niekomfortowo jeśli chodzi o waszą relację seksualną?

• Jakie niepokoje związane z obszarem seksualności w waszym związku ci towarzyszą?

• Czego pragniesz w swoim związku seksualnym z partnerem/partnerką?

• Czego potrzebujesz, aby czuć się emocjonalnie obecny/-a w seksie i aby seks był bezpieczny i przyjemny, ekscytujący?

• Jak radzisz sobie z sytuacjami, nieuniknionymi w związku, kiedy masz ochotę na seks a partner/partnerka nie jest w nastroju, jest „zbyt zmęczony/-a” czy nie odczuwa pobudzenia? Co mówisz? Co robisz? Jak się czujesz?

Rozmowa odbywa się w bezpiecznej atmosferze a partnerzy robią pierwszy krok, aby seks między nimi ponownie stał się strefą bezpiecznej zabawy i bliskości.

Ta rozmowa jest przedostatnią rozmową na warsztacie. Rozmowy 1-5 zostały opisane we wcześniejszych postach na naszym blogu.

Najbliższe terminy warsztatów „Przytul mnie mocno” organizowanych przez Ośrodek W Relacji w Warszawie oraz link do rejestracji znajdziesz tu: https://www.wrelacji.pl/warsztaty-dla-par

*Johnson Sue, Przytul mnie. Laurum, Warszawa 2012, str. 182

Mężczyźni i seks – w pułapce stereotypów

Zarówno męska jak i kobieca seksualność obrosła w wiele mitów i kulturowych stereotypów. Bywają one krzywdzące i wywołują cierpienie, nie tylko danej osoby, ale czasem również obu osób w intymnym związku. Za mitem czy stereotypem trudno zobaczyć człowieka z jego indywidualnymi preferencjami, potrzebami, tęsknotami i lękami. Często taka „odstająca od stereotypu” osoba nie wychyla się ze swoją innością w obawie przed wyśmianiem, odrzuceniem. Świat się zmienia a oczekiwania i normy społeczne, w tym te związane z zachowaniami seksualnymi osób danej płci pozostają niepokojąco sztywne. Dzisiejszy artykuł powstał z inspiracji książką Sarah Hunter Murray zatytułowaną Not Always in the Mood, czyli „Nie zawsze w nastroju”.

Jeśli rozejrzymy się po filmowych scenach, powieściowych opisach, artykułach w tradycyjnej prasie kierowanej do którejś z płci czy wpisach w internecie, jest wysoce prawdopodobne, że znajdziemy przekazy, które mówią, że pożądanie i reakcje seksualne kobiet są złożone, natomiast męska seksualność jest nieskomplikowana, pożądanie stałe i wysokie. I choć, jak pokazują modele cyklu reakcji seksualnych każdej z płci, jest w tym ziarno prawdy (linearne a cyrkularne modele odpowiedzi seksualnej), to rzeczywistość poszczególnych osób bywa złożona i niezgodna z uogólnionym, uproszczonym widzeniem.

Stereotypowy obraz mężczyzny w kontekście seksu

Stereotypowo postrzeganą męską seksualność można ująć w 10 mitach przywoływanych przez Hunter Murray. Oto one:

• Pożądanie seksualne mężczyzny jest wysokie i niezachwiane.

• Mężczyźni odczuwają wyższe pożądanie niż kobiety.

• Pożądanie u mężczyzn wywołują głównie bodźce związane z wyglądem.

• Mężczyzn motywuje głównie ich własna gratyfikacja seksualna.

• Pornografia jest integralną częścią życia seksualnego mężczyzn.

• Mężczyźni pożądają. Nie potrzebują czuć się pożądani.

• Mężczyźni domagają się seksu i zawsze go inicjują.

• Odrzucenie seksualne mężczyzn nie boli bo są do odmowy przyzwyczajeni/ spodziewają się jej.

• Mężczyzna skorzysta z każdej nadarzającej się okazji na seks.

• Mężczyźni czują się komfortowo z w/w stwierdzeniami na ich temat.

Jakie reakcje wywołuje w tobie lista powyżej? Jakie emocje przywołuje? Jakie konsekwencje dla poszczególnych osób i związków niosą za sobą poszczególne mity? Być może, jako świadoma i oczytana osoba, w pierwszej chwili obruszysz się na niektóre z wymienionych stereotypów i pomyślisz, że ciebie one nie dotyczą, że ty tak nie uważasz. Jeśli tak, to przywołaj swoje związki, własne w nich zachowania i reakcje, stwierdzenia i przekonania.

Jeśli jesteś mężczyzną, zastanów się:

• Jak łatwo przychodzi ci powiedzenie partnerce, że nie masz ochoty na seks?

• Czy potrafisz powiedzieć partnerce, że jej odmowa jest dla ciebie odrzuceniem i boli? Czy potrafisz zrobić to bez złości, ataku na partnerkę, w kontakcie ze swoją wrażliwością?

• Czy zawsze masz naprawdę ochotę na seks kiedy go inicjujesz?

• Czy zawsze masz ochotę na seks kiedy inicjuje go partnerka, a ty nie odmawiasz?

• Jak rozumiesz swoje reakcje i zachowania w sytuacjach opisanych w punktach powyżej?

Męska seksualność – rzeczywistość

Mężczyźni w realnym świecie, nie ci będący wytworem stereotypów, nie ci ukazywani w większości książek czy filmów, to po prostu ludzie. Tak, to ludzie, którzy często nauczyli się poszukiwać bliskości i intymności w związku przez seks i dzięki niemu. Wszak inaczej „nie wypada” bo chłopaki nadal „nie płaczą” i niekoniecznie potrafią powiedzieć, że im źle, że potrzebują pociechy, docenienia, zapewnienia, że są OK. To ludzie, którzy zwykle doświadczają spontanicznego podniecenia, co nie oznacza, że odczuwają je stale. To ludzie, którzy nie zawsze mają ochotę na seks bo codzienność i stres i ich potrafi przytłoczyć. To również ludzie, którzy cierpią kiedy czują się odrzuceni, niechciani, niekochani. A wtedy często się wycofują i wrócić potrafią czasem tylko poprzez seks.

Ten tekst jest zbyt krótki by oddać złożoność męskiej seksualności. Może jednak będzie okazją do refleksji. Refleksji, która pomoże tobie jako partnerowi czy partnerce zbudować związek, który nie będzie wtłoczony w sztywne stereotypy i ograniczające przekonania. Taki, w którym zobaczysz partnera w jego złożoności i wrażliwości. Taki, w którym pomożesz mu dać sobie prawo do swoich potrzeb, preferencji, emocji i zachowań.

Jeśli zdecydujesz, że to trudne zadanie do samodzielnego wykonania, z pomocą może przyjść empatyczny, wspierający terapeuta, również terapeuta par.

Zapraszamy również na warsztaty dla par „Przytul mnie mocno”. Jedna z 7 rozmów, które partnerzy przeprowadzają ze sobą w ich trakcie dotyczy seksualnego wymiaru relacji.

Mity na temat męskiej seksualności zaczerpnięto z książki Not Always in the Mood, autorstwa Sarah Hunter Murray (2019)

Seks w związkach z perspektywy psychoterapii skoncentrowanej na emocjach (EFT – Emotionally Focused Therapy)

Istnieje wiele powodów, dla których ludzie uprawiają seks. Przyjemność zmysłowa i dążenie do osiągnięcia orgazmu to jeden z nich. Drugim oczywistym powodem zbliżeń seksualnych jest chęć posiadania potomstwa. Wśród innych motywacji znajdziemy m.in. potrzebę bliskości, wzmacnianie więzi z partnerem, potrzebę by poczuć się dobrze lub by partner poczuł się dobrze, a także rozładowywanie stresu, napięcia, czy wzmacnianie poczucia własnej wartości. Terapia skoncentrowana na emocjach dostrzega zależności pomiędzy jakością więzi pomiędzy partnerami a ich życiem seksualnym. Z perspektywy EFT dojrzała seksualność jest powiązana z poczuciem bezpiecznego przywiązania do partnera.

Jakość seksu a jakość więzi między partnerami

 Jakość więzi między partnerami i jakość ich życia seksualnego to system naczyń połączonych – poziom poczucia bezpieczeństwa w związku wpływa na jakość życia seksualnego, obniżając ją lub wzmacniając. Brak satysfakcji seksualnej jest często sygnałem osłabiania się więzi emocjonalnej między partnerami. Wydaje się, że jakość kontaktu, więzi  wpływa szczególnie na seksualność kobiet. Ich libido jest mocniej powiązane z poczuciem bezpieczeństwa w związku i zaufaniem do partnera niż libido mężczyzn. Kobiety potrzebują czuć, że partner pożąda ich jako osoby, a nie źródła orgazmu. Często pragną czułości i ukojenia, zanim będą zdolne poczuć pożądanie. Jednak również mężczyźni potrzebują emocjonalnej bliskości ponieważ bez niej seks wydaje się po jakimś czasie pusty. Emocjonalna bliskość umożliwia mężczyźnie m.in. rozmawianie o seksie i otrzymywanie wsparcia partnerki, gdy on go potrzebuje.

Kiedy pary doświadczają większego zadowolenia ze związku i czują się pewniej w relacji z partnerem, ich seks jest lepszy. Seks partnerów w związku to rodzaj tańca, to emocja w ruchu (emotion in motion). W tym tańcu liczy się wzajemność, poleganie na partnerze, zaufanie. Nad wzmacnianiem tych obszarów pracujemy z parami korzystając z psychoterapii skoncentrowanej na emocjach (EFT).

Style przywiązania a seks

W miłości dorosłych ludzi obok seksualności ważna jest opiekuńczość (troskliwość, empatia) oraz przywiązanie. Poziom bezpieczeństwa jakiego doświadczamy przy partnerze przekłada się na jakość i rodzaj seksu w parze. Kiedy czujemy się z partnerem bezpiecznie, możemy się do niego dostrajać i adekwatnie reagować, a seks staje się synchroniczny, przynosi spełnienie i odprężenie.

W zależności od stylu przywiązania w seksie poszukujemy przede wszystkim doznań fizycznych, uwolnienia od lęku, pociechy lub intymności, w której potrzeby fizjologiczne są zsynchronizowane z głębokimi potrzebami emocjonalnymi.

• Osoby o unikowym stylu przywiązania często uprawiają seks dający indywidualne zaspokojenie, potwierdzający sprawność seksualną, stawiający na technikę. Nie ma tu wiele miejsca na otwartość emocjonalną i wrażliwość. Taki seks nie łączy partnerów, nie buduje więzi emocjonalnej. Może być erotyczny, ale jest też pusty. Na dłuższą metę osłabia podniecenie seksualne i utrudnia osiąganie orgazmu.

• Osoby o lękowym stylu przywiązania często szukają w seksie źródła pociechy. Dużo w nich strachu przed odrzuceniem a poprzez seks upewniają się czy są kochani, chciani. Są wrażliwi na wszelkie sygnały odrzucenia. Mężczyźni pociechy szukają zwykle w samym stosunku seksualnym, kobiety w czułych pieszczotach przed i po nim. Taki seks może ukoić jednak brakuje w nim erotyzmu.

• Osoby o bezpiecznym stylu przywiązania potrafią uprawiać najbardziej satysfakcjonujący seks, seks „synchroniczny”. Bezpiecznie przywiązani partnerzy potrafią wyrażać swoje potrzeby, są otwarci i wrażliwi na drugą osobę, w łóżku i poza nim. Zaufanie do partnera sprawia, że mogą się odprężyć i dać się ponieść doznaniom i emocjom. Bez strachu przed odrzuceniem. Bez wstydu. Seks staje się elastyczny, spontaniczny i namiętny.

 Partnerzy o różnych stylach przywiązania prezentują różne modele seksualności. Ponieważ w związku są dwie osoby, ich style przywiązania wzajemnie na siebie oddziałują. Najtrudniej bywa w parach, w których obie osoby prezentują styl unikowy – bo obie unikają emocjonalnego zaangażowania. Sytuacją lepsza dla związku jest taka, gdy co najmniej jeden z partnerów ma bezpieczny styl przywiązania.

Terapia par skoncentrowana na emocjach a spełnienie seksualne

 W trakcie terapii par skoncentrowanej na emocjach (EFT) skupiamy się na wzmacnianiu emocjonalnej więzi między partnerami, na budowaniu poczucia bezpieczeństwa w związku w oparciu o większą dostępność emocjonalną partnerów dla siebie nawzajem, uwrażliwienie partnerów na drugą osobę oraz zwiększanie zaangażowania każdej z osób w relację. Wzmacnianie emocjonalnej więzi między partnerami pozytywnie wpływa na poziom satysfakcji seksualnej w związku. Emocjonalne zaangażowanie i spełnienie seksualne są mocno ze sobą powiązane. Praca nad emocjami w związku to również praca nad seksem, bo jak pisaliśmy wyżej seks to „emocje w ruchu”.

 Artykuł powstał na podstawie książki Sue Johnson „Sens miłości” (Wydawnictwo Zielone Drzewo, Warszawa 2015)