
Blog psychologiczny. Aktualności ośrodka Psychoterapia W RELACJI.
Doświadczanie emocji i ich regulacja
Emocje to ważne źródło informacji o tym czego doświadczamy i czego potrzebujemy. Skłaniają nas do działania, chronią. Potrzebujemy ich doświadczać w taki sposób, aby spełniały swoją funkcję. Nie dzieje się tak jednak kiedy emocje są zbyt wyregulowane lub rozregulowane, gdy jest ich za mało lub zbyt dużo.
Czy wiesz jakich emocji doświadczasz właśnie teraz? Czy potrafisz je nazwać? Czy wiesz dlaczego przeżywasz akurat takie emocje w tej chwili? Czy są one naturalną, biologiczną reakcją na daną sytuację, czy może w jakimś sensie wyuczoną, nabytą? Skąd się wzięły, jaka potrzeba za nimi stoi? Co powinieneś zrobić, aby ją zaspokoić? Jeśli potrafisz odpowiedzieć na pytania powyżej, masz wysoką świadomość swoich emocji i potrafisz je wykorzystać do realizacji swoich celów.
Logika emocji
Emocje, np. radość, strach, smutek czy złość, są z natury przystosowawcze, adaptacyjne, „racjonalne”. Pomagają zorientować się w otaczającym świecie, w konkretnej sytuacji, informują nas, co jest w danej chwili ważne. Pojawiają się natychmiast po zaistnieniu bodźca związanego z określoną reakcją emocjonalną, wywołują zachowanie zorientowane na zaspokojenie pojawiającej się potrzeby, np. wycofanie się, działanie. Mówiąc krótko, za każdym uczuciem stoi potrzeba, potrzeba zaś prowadzi do działania. Na przykład strach sygnalizuje, że coś nam grozi. W sytuacji zagrożenia potrzebujemy się ochronić przed niebezpieczeństwem. Chronimy się zazwyczaj na dwa sposoby - wycofując się z danej sytuacji (reakcja ucieczki) lub podejmując działanie (reakcja walki).
Regulacja emocji
Aby emocje mogły spełnić swoją funkcję, musimy mieć świadomość ich doświadczania, wiedzieć, że je przeżywamy i potrafić werbalizować, komunikować. Kiedy już mamy ową świadomość, musimy jeszcze potrafić uczucia tolerować i używać ich w taki sposób, aby regulować poziom doświadczanego napięcia, stresu oraz zaspokajać potrzeby i realizować cele poprzez podejmowanie określonych zachowań, działania. Wszystko to składa się na tzw. regulację emocji. Adekwatne regulowanie emocji służy łagodzeniu lęku i adaptacyjnemu funkcjonowaniu w życiu.
Zbyt intensywne lub za mało intensywne doświadczanie emocji związane jest z niedostateczną umiejętnością ich regulacji. Czasem, mówiąc obrazowo, miewamy „nos w zupie” (przeżywamy za dużo, zbyt mocno, emocje nas zalewają), a to utrudnia działanie, dezorganizuje, czasem wręcz paraliżuje. Czasem znowu zupa jest tak daleko, że nie czujemy jej zapachu (przeżywamy za mało). To sprawia, że trudno jest podjąć działanie, skontaktować się z potrzebą.
Regulacja emocji to coś czego się uczymy, a wyuczone sposoby regulacji emocji są powiązane z kształtującym się we wczesnym dzieciństwie stylem przywiązania danej osoby. Osoby cechujące się tzw. bezpiecznym stylem przywiązania potrafią efektywnie regulować swoje emocje – mają do nich dostęp, są ich świadome, potrafią efektywnie wpływać na poziom doświadczanego napięcia. Osoby o stylu unikającym mają utrudniony dostęp do przeżywanych emocji (regulują je za mocno), zaś osoby o lękowym stylu przywiązania doświadczają często nadmiernego pobudzenia emocjonalnego (regulują zbyt słabo).
Rozwijanie lepszej regulacji emocjonalnej a psychoterapia
Klienci zgłaszający się na psychoterapię często doświadczają trudności, u podłoża których leży rozregulowany system emocjonalny. Depresja czy stany lękowe są związane z próbami regulacji negatywnych stanów emocjonalnych. Psychoterapeuta pomaga klientowi docierać do emocji, wzmacniać je kiedy emocje są nadmiernie „przyciszone” i opanowywać reakcje emocjonalne, dystansować się od emocji, w sytuacji gdy emocje zalewają, są zbyt hałaśliwe. W tym celu terapeuta może np.:
uczyć klienta uświadamiania sobie emocji, wyrażania ich i podejmowania działania związanego z pojawieniem się danej emocji;
kierować uwagę klienta na doznania płynące z ciała ponieważ są one wskazówkami dotyczącymi emocji (ciało daje bezpośrednią informację o przeżywaniu - odruchowo się kulimy, zaciskamy pięści, pojawia się czucie różnych rzeczy w brzuchu, czy gardle)
pomagać tworzyć dystans wobec emocji;
uczyć klienta strategii kojenia, uspokajania samego siebie.
Ciało w psychoterapii
Psychoterapia jest leczeniem słowem. Jednak ciało w trakcie procesu psychoterapii odgrywa bardzo istotną rolę i jest jej tematem na różne sposoby.
Psychoterapia jest w dużym uproszczeniu leczeniem słowem. Zajmowanie się w trakcie psychoterapii ciałem w pierwszej chwili może więc być nieoczywiste. A jednak jego rola w trakcie psychoterapii jest nieoceniona.
Ciało w psychoterapii jako temat główny
Dla części osób tematy związane z ciałem są bezpośrednim powodem zgłoszenia się na psychoterapię. Może się tak dziać, gdy osoby borykają się dolegliwościami natury fizycznej, a ich medyczne podstawy zostały wykluczone. Objawy takie jak ból, obniżona odporność, dolegliwości ze strony układu pokarmowego czy sercowo-naczyniowego mogą maskować między innymi depresję lub zaburzenia lękowe (o objawach psychosomatycznych pisaliśmy tutaj). Ciało będzie też istotnym tematem uwagi w pracy z osobami cierpiącymi na zaburzenia odżywiania i zaburzenia seksualne.
Ciało jako „papierek lakmusowy”
Ciało można traktować także jako „papierek lakmusowy” naszego stosunku do siebie. Przyglądając się temu, w jaki sposób traktujemy własne ciało warto zadać sobie następujące pytania:
Czy zwracam uwagę na odczucia z ciała? Czy reaguję na swoje potrzeby fizjologiczne? Czy wiem, kiedy jestem głodny/a, spragniony/a? A może często zdarza się, że dopiero intensywny ból brzucha informuje mnie, że od wielu godzin nic nie jadłem/am?
Czy zwracam uwagę na poziom własnego zmęczenia? Czy regularnie przeciążam swoje ciało, rezygnując ze snu lub odpoczynku, naciskając na nie, by zrealizowało jeszcze kilka zaplanowanych zadań?
Czy akceptuję wygląd swojego ciała, razem z jego niedoskonałościami? A może wciąż próbuję je poprawiać, szlifować, dążyć do nierealnego ideału równocześnie surowo i negatywnie je oceniając?
Nasz stosunek do ciała może iść w parze z obniżonym poczuciem własnej wartości czy perfekcjonizmem. Może być jednym z przejawów surowego, krytycznego traktowania siebie. Może informować też, że traktujemy siebie przedmiotowo, bardziej jako narzędzie do realizacji zadań niż wrażliwą, czującą, zasługującą na życzliwość istotę.
Ciało jako źródło informacji
W trakcie psychoterapii to właśnie ciało wielokrotnie niesie ważne informacje. Odczucia z ciała podpowiadają, co przeżywamy, jaki jest nasz stosunek do danej sytuacji. Napływające łzy, ucisk brzucha, zaciskające się zęby bądź pięści czy trzęsące się kolana klarownie informują, że sytuacja w której jesteśmy jest dla nas ważna i jakie emocje przeżywamy. W ciele zapisane są także nasze doświadczenie z przeszłości, do których świadomą pamięcią trudno byłoby nam dotrzeć. Mogą to być wspomnienia traum, ale także zapisy naszych pozytywnych doświadczeń.
Warto wsłuchać się w głos ciała i czerpać z jego mądrości. Troska o nie na co dzień to ważny element dbania o swoje samopoczucie. A gdy nasza droga do ciała gdzieś się zgubiła, warto poszukać jej ze wsparciem psychoterapeuty. W trakcie terapii rozmawiamy o ciele tak, by klient uczył się języka, którym będzie mógł się z nim porozumiewać. Zwracamy na nie uwagę, by wyraźne słyszenie go stało się normą. Przywrócenie tego dialogu jest często koniecznym warunkiem pojawienia się zmiany. Dobrze, byśmy mogli w jego trakcie szczerze powiedzieć naszemu ciału te słowa:
„Jesteś moje. Jesteś mną. Jesteś w porządku. Widzę Cię. Akceptuję Cię takim, jakie jesteś, razem z Twoimi niedoskonałościami, bólem, cierpieniem. Słyszę, co do mnie mówisz. Twoje potrzeby są dla mnie ważne.”
Etapy psychoterapii
Zmiany w psychoterapii nie dzieją się od razu. Psychoterapia to proces, w którym można wyróżnić kilka etapów (Prochaska, DiClemente, 1984). Czego można spodziewać się w trakcie psychoterapii?
Zmiany w psychoterapii nie dzieją się od razu. Psychoterapia to proces, w którym można wyróżnić kilka etapów (Prochaska, DiClemente, 1984). Czego można spodziewać się w trakcie psychoterapii?
Etap przedkontemplacyjny (etap niewiedzy, zagubienia, chaosu) – Na tym etapie klienci raczej nie zgłaszają się dobrowolnie na psychoterapię. Nie zdają sobie sprawy ze swoich kłopotów, za to wyraźnie widzą je osoby w ich otoczeniu. Nawet jeśli klienci odczuwają niezadowolenie lub mają uciążliwe objawy, to ich źródło widzą poza sobą. Jeśli trafią na terapię, oczekują, że zmienią się inni, a nie oni sami.
Etap namysłu – na tym etapie klienci uznają sobie, że sprawy, z którymi się borykają to ich problemy, nie tylko problem otoczenia. To etap szukania przyczyn i źródeł, nierzadko dotykania nieprzyjemnych uczuć. Za uznaniem swojej dawnej krzywdy idzie rosnąca gotowość do wzięcia odpowiedzialności w teraźniejszości. Klienci stają się gotowi szukać swojego udziału w sytuacjach, z którymi się borykają, co z jednej strony bywa nieprzyjemne, z drugiej daje poczucie wpływu i stanowi fundament możliwości zmiany. To początek szukania rozwiązań i dróg wyjścia.
Etap działania – to czas szukania i sprawdzania w praktyce rozwiązań własnego problemu. Klienci podejmują próby nowych zachowań i sprawdzają ich skuteczność. Dzięki temu rośnie ich poczucie sprawczości oraz samoocena. Gdy podejmowane nowe działania przynoszą pozytywne rezultaty, klienci czują satysfakcję oraz zwiększa się ich motywacja do kolejnych działań.
Etap utrzymywania zmiany – w trakcie wprowadzania zmian nieuchronnie pojawiają się również niepowodzenia – powrót do dawnych sposobów zachowania i reagowania emocjonalnego, radzenie sobie z negatywnymi reakcjami otoczenia, zauważanie, że niektóre z wprowadzanych zmian są nieskuteczne. Mierzenie się z nieuchronnymi kłopotami i odreagowanie emocji z tym związanych prowadzi do doskonalenia oraz utrwalenia wprowadzonych pozytywnych zmian.
Źródło: J. Czabała, „Czynniki leczące w psychoterapii”, Warszawa 2006.
Czy psychoterapia jest skuteczna? (infografika)
Wiele osób zastanawiających się nad podjęciem psychoterapii ma wątpliwości, czy ta forma pomocy może być dla nich skuteczna. Badania spójnie pokazują, że około 80% pacjentów podejmujących psychoterapię doświadcza poprawy.
Wiele osób zastanawiających się nad podjęciem psychoterapii ma wątpliwości, czy ta forma pomocy może być dla nich skuteczna. Rozwiewamy wątpliwości – badania spójnie pokazują, że około 80% pacjentów podejmujących psychoterapię doświadcza poprawy!
Jeśli zastanawiasz się nad podjęciem psychoterapii, skontaktuj się z nami! Pierwsza konsultacja to dobra okazja, by porozmawiać o swoich wątpliwościach.
Co leczy w psychoterapii?
Jest wiele czynników, od których zależy skuteczność psychoterapii. Leżą zarówno po stronie terapeuty, klienta, jak i kontekstu w jakim odbywają się sesje. Jednak najważniejszym czynnikiem leczącym w psychoterapii jest według badań jakość relacji terapeutycznej.
Składa się na nią między innymi:
wzajemne przywiązanie między terapeutą i klientem
zgodność między terapeutą i klientem co do celów terapii
zaangażowanie klienta w zadania realizowane w trakcie terapii
gotowość klienta do otwartości w relacji z terapeutą
zaufanie w stosunku do terapeuty
emaptia, akceptacja oraz autentyczność wobec klienta ze strony terapeuty
Odpowiedzi klientów korzystających z psychoterapii są spójne z tymi danymi. Ci spośród nich, którzy oceniąją swoją terapią jako udaną, wymieniają następujące czynniki jako pomocne im w zmianie:
poczucie bycia rozumianym przez terapeutę
wsparcie ze strony terapeuty
pobudzanie do osiągania wglądu
uczciwość terapeuty, jego troska i zainteresowanie.
Praktyczne wnioski dla osób szukających pomocypsychoterapeuty
W trakcie wstępnych konsultacji z terapeutą warto odpowiedzieć sobie na pytanie: "Czy ta osoba będzie dla mnie odpowiednim pomocnikiem w mojej drodze do zmiany?".
W trakcie trwania relacji terapeutycznej - tak jak w codziennych relacjach międzyludzkich - mogą pojawiać się różnorodne emocje, zarówno pozytywne i negatywne. Staraj się dzielić się nimi z terapeutą na tyle otwarcie, na ile to możliwe.
Źródła:
J.C. Czabała, "Czynniki leczące w psychoterapii.", Warszawa, 2006
Norcross, J.C. (Ed.). (2011). Psychotherapy relationships that work: Evidence-based responsiveness (2nd ed). New York: Oxford University Press
Psychoterapia - co zyskujesz? Infografika
Coraz więcej osób decyduje się korzystać z pomocy psychoterapeuty, wzrasta też zapotrzebowanie na informację i wyjaśnianie wątpliwości dotyczącej tej formy pomocy. W związku z tym zaczynamy cykl publikacji krótkich artykułów oraz infografik, które mają na celu wyjaśniać wątpliwości często pojawiające się wśród naszych czytelników i klientów.
Coraz więcej osób decyduje się korzystać z pomocy psychoterapeuty. Co można zyskać dzięki uczestnictwu w psychoterapii? Odpowiedź w infografice!
Jeśli zastanawiasz się nad podjęciem psychoterapii, skontaktuj się z nami! Pierwsza konsultacja to dobry moment na podzielenie się swoimi obawami i rozwianie wątpliwości.
Pisaliśmy w osobnym artykule o badaniach nad skutecznością psychoterapii (można go przeczytać tutaj).. W tym miejscu przypomnimy tylko, że badania Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego dowodzą, że psychoterapia jest skuteczną formą leczenia dla 80% klientów. W jej trakcie, dzięki relacji terapeutycznej, klienci zyskują oczekiwane przez siebie zmiany. Uczestnictwo w psychoterapii wiążę się też z potencjalnymi stratami.
Co dostajesz w psychoterapii?
W kontakcie z psychoterapeutą możesz liczyć na:
Empatię
Akceptacje
Pełną uwagę
Chęć zrozumienie
Profesjonaną wiedzę
Wsparcie
Dyskrecję
Brak ocen
Co zyskujesz dzięki psychoterapii?
Klienci kończący terapię w naszym ośrodku często mówią o następujących osobistych korzyściach:
Lepsze zrozumienie siebie
Ulga
Lepszy kontakt z emocjami
Większa łagodność i wyrozumiałość (dla siebie, dla swoich błędów i niedoskonałości)
Mniejsze poczucie osamotnienia
Lepsze zrozumienie siebie w relacjach z innymi
Co ryzykujesz podejmując psychoterapię?
Jak każda zmiana (także ta na lepsze), psychoterapia wiąże się z potencjalnymi kosztami i stratatami. Można do nich zaliczyć:
Trudne momenty w trakcie psychoterapii – mogą zdarzać się momenty nieprzyjemne, wiążące się z przeżywaniem negatywnych uczuć lub nawet czasowym poczuciem pogorszenia samopoczucia.
Zmiana to wyjście ze znanej, nawet jeśli bardzo nieprzyjemnej sytuacji. Może się to wiązać ze stresem, niechęcią czy czasowym poczuciem zagubienia.
Psychoterapia to wzięcie odpowiedzialności za siebie i swój proces zmiany. To element konieczny, dla niektórych klientów wiąże się jednak z czasowych uczuciem dyskomfortu.
Zachęcamy do przeczytania innych artykułów na temat psychoterapii, napisanych przez psychoterapeutów naszego ośrodka:
https://www.wrelacji.pl/psychoterapia-strefa-wiedzy/pierwsza-konsultacja-z-psychologiem/12/6/2017
https://www.wrelacji.pl/psychoterapia-strefa-wiedzy/mczyni-i-psychoterapia/25/1/2017
https://www.wrelacji.pl/psychoterapia-strefa-wiedzy/psychoterapia-niezwyka-rozmowa/16/1/2017
Psychoterapia - na czym polega i czy działa?
Psychoterapia jest procesem nakierowanym na zmianę, którego skuteczność potwierdzają badania.
Nie ma jednej definicji psychoterapii, z którą zgadzaliby się wszyscy specjaliści zajmujący się tą dziedziną w teorii lub w praktyce.
Ogólna definicja psychoterapii
Psychoterapię określa się jako celowe działanie nakierowane na:
- zmniejszenie objawów,
- zmiany osobowościowe,
- redukowanie siły kolejnych epizodów (w przypadku powtarzających się kryzysów np. w zaburzeniach depresyjnych nawracających),
- podnoszenie jakości życia,
- promocję adaptacyjnego sposobu funkcjonowania w różnego rodzaju relacjach,
- zwiększenie prawdopodobieństwa dokonywania zdrowych wyborów życiowych,
- poprawę funkcjonowania w innych obszarach.
Celem psychoterapii jest zmiana (zachowań, przekonań, emocji i/lub innych osobistych charakterystyk). W procesie zmiany w sposób celowy i świadomy wykorzystywane są narzędzia psychoterapeutyczne oparte na uznanej, rzetelnej wiedzy psychologicznej i jej zasadach. Jest to także proces opierający się na współpracy pomiędzy klientem/pacjentem a terapeutą. Psychoterapia jest zakorzeniona w tzw. sojuszu terapeutycznym, którego cechami charakterystycznymi są więź pomiędzy uczestnikami procesu oraz ich porozumienie co do celu i przedmiotu procesu terapeutycznego (czyli co do tego czym będą się zajmować i do czego dążą). Zmiany te są uzgodnione przez obie strony i uznawane przez nie jako pożądane.
Psychoterapia - czy działa?
Intensywne badania nad efektywnością psychoterapii prowadzone są przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne od około dwudziestu lat. Badane są kierunki spełniające kryteria wiarygodności naukowej (czyli posiadające rzetelne podstawy teoretyczne, wykorzystujące relację terapeutyczną jako czynnik leczący i zalecające określone postępowanie terapeutyczne). Metaanalizy prowadzone na podstawie badań pracy ponad 6 tysięcy terapeutów i ponad 48 tysięcy klientów wykazały, iż terapia jest efektywnym sposobem leczenia dla 80% osób. Czyli że w porównaniu do osób, które nie brały udziału w procesie terapeutycznym 80% osób odczuło poprawę w swoim funkcjonowaniu. Należy zauważyć także, że według tych samych badań 10% osób odczuwa pogorszenie po rozpoczęciu terapii, a kolejne 10% nie zauważa zmian. Badania potwierdzają skuteczność psychoterapii dla osób w różnym wieku, o różnej pozycji społecznej, funkcjonujących w różnych kulturach i o zróżnicowanym stanie zdrowia.
Zestawiając wyniki badań nad efektywnością psychoterapii i leczenia farmakologicznego (w przypadkach, w których używana była jedna lub druga forma leczenia - nie obie równocześnie), uzyskano rezultaty wskazujące, iż rezultaty psychoterapii trwały dłużej i w mniejszym stopniu wymagały dodatkowego leczenia. Niektórzy klienci / pacjenci wybierają tę formę leczenia z uwagi na dokuczliwe w ich przypadku efekty uboczne farmakoterapii. Szeroko zakrojone badania prowadzone są od stosunkowo niedawna, więc dane dotyczące siły efektu psychoterapii mogą się zmieniać wraz z czasem i dalszymi badaniami.
Artykuł napisano na podstawie:
American Psychological Association (2012). Recognition of Psychotherapy Effectiveness. Washington: APA. http://www.apa.org/about/policy/resolution-psychotherapy.aspx
Norcross, J.C. (Ed.). (2011). Psychotherapy relationships that work: Evidence-based responsiveness (2nd ed). New York: Oxford University Press
Pierwsza konsultacja z psychologiem
Wiele osób przychodzących na konsultację do gabinetu psychoterapii ma do czynienia z psychologiem czy psychoterapeutą pierwszy raz. Zastanawia się, jak będzie wyglądać konsultacja i czuje niepokój. Dziś piszemy o tym, czego można się spodziewać na pierwszej wizycie u psychologa.
Wiele osób przychodzących na konsultację do gabinetu psychoterapii ma do czynienia z psychologiem czy psychoterapeutą pierwszy raz. Zastanawia się, jak będzie wyglądać konsultacja i czuje niepokój. Dziś piszemy o tym, czego można się spodziewać na pierwszej wizycie u psychologa.
Pierwsze spotkanie, a raczej kilka pierwszych spotkań z psychoterapeutą, najczęściej służy poniższym celom:
Określenie problemów, z którymi boryka się klient
Terapeuta wraz z klientem precyzują, co w obecnym życiu klienta jest dla niego trudne I powoduje jego cierpienie.Poznanie szerszego kontekstu sytuacji życiowej klienta
Psycholog może zadawać pytania dotyczące różnych sfer życia pacjenta: sfery zawodowej, osobistej, zdrowotnej, życia seksualnego czy historii życia pacjenta. Celem pytań jest jak najlepsze poznanie i zrozumienie, zarówno przez terapeutę, jak i klienta sytuacji życiowej osoby oraz momentu życia, w którym się on znajduje.Poznanie motywacji do zmiany
Klient szuka odpowiedzi na pytanie, co sprawia, że chce pracować nad swoim problemem, a także czy jest coś, co mogłoby mu w zmianie przeszkodzićUstalenie celów, do jakich dąży klient
Klient stara się określić, jak wyobraża sobie zmianę, która ma nastąpić po psychoterapii.Nawiazanie kontaktu między psychoterapeutą i klientem
Psycholog jest dla osoby szukającej pomocy kimś zupełnie obcym. W czasie pierwszych sesji klient poznaje psychoterapeutę, aby móc zdecydować, czy ten konkretny specjalista będzie dla niego odpowiednim pomocnikiem i towarzyszem w procesie zmiany. Ważne jest, by klient sprawdził jak czuje się w kontakcie z tą konkretną osobą. Cenne jest również dzielenie się swoimi wątpliwościami z terapeutą.
W trakcie spotkania psycholog zadaje pytania, sprawdza, czy dobrze zrozumiał słowa klienta, a także podsumowuje jego wypowiedzi. Dzieli się swoimi wrażeniami oraz rozumieniem, natomiast nie krytykuje, nie ocenia, rzadko też radzi. Zdarza się, że psycholog głownie słucha, innym razem jest bardziej aktywny. Efektem pierwszych kilku konsultacji jest porozumienie klienta i terapeuty, co do rozumienia problemów, ustalonych celów oraz tego, czy mogą wspólnie wyruszyć w drogę ku zmianie.
Mężczyźni i psychoterapia
Większość klientów gabinetów psychoterapii stanowią kobiety. A co z mężczyznami? Czy mężczyźni rzadziej doświadczają trudności i kryzysów życiowych, które skłaniają kobiety do zgłoszenia się do psychologa?
Większość klientów gabinetów psychoterapii stanowią kobiety. A co z mężczyznami? Czy mężczyźni rzadziej doświadczają trudności i kryzysów życiowych, które skłaniają kobiety do zgłoszenia się do psychologa?
Kiedy mężczyzna przychodzi do psychoterapeuty?
Wielu mężczyzn jest przekonanych, że ze swoimi problemami powinni poradzić sobie sami, a zgłoszenie się do psychoterapeuty kojarzy im się z poniesieniem porażki, przyznaniem się do słabości czy obawą przed okazaniem się zbyt mało męskim. Powodem, dla którego mężczyznom zdarza się zgłaszać na terapię mogą być problemy w pracy, np. jej utrata, brak satysfakcji, brak sukcesów, poczucie niezaspokojenia. Czasem pojawiają się namówieni przez partnerkę czy współpracownika. Nierzadko zgoda na udział w psychoterapii to efekt ultimatum postawionego mężczyźnie przez kogoś dla niego ważnego. W mniejszości są ci, którzy zgłaszają się po pomoc, z powodu trudności w relacjach z ludźmi, depresji, lęku czy potrzeby poprawy jakości swojego życia. Częściej niż kobiety szukają pomocy w związku z nadużywaniem alkoholu, środków psychoaktywnych, wybuchami gniewu czy agresywnymi zachowaniami. Zdarza się, że w pewnym momencie życia mężczyzna zdaje sobie sprawę z ceny jaką zapłacił za sukces zawodowy. Niespełnienie w życiu osobistym, poczucie obcości we własnym domu mogą go zmotywować do podjęcia terapii.
Dlaczego mężczyznom trudniej przyjść na psychoterapię?
Istnieje stereotyp mężczyzny jako kogoś skrytego, niechętnie rozmawiającego o swoim wnętrzu, uczuciach, obronnie reagującego na próby zbliżenia się. Cechy, które sprawiają, że mężczyznom trudno mówić o swoich uczuciach (a uczucia są często obecne w procesie psychoterapii) to wstyd oraz dystansowanie się od uczuć, kierowanie się w życiu rozsądkiem, nieobecność emocjonalna („Nie wiem, co czuję”). Te cechy mają za zadanie chronić mężczyznę przed cierpieniem emocjonalnym związanym z innymi męskimi cechami: niepewnością własnej męskości, skupieniem na sobie, agresją, skłonnością do autodestrukcji oraz traktowaniem seksu jako formy odreagowania konfliktów emocjonalnych, które seksu nie dotyczą. Pod wszystkimi tymi „obronami przed światem” kryje się jednak wrażliwa dusza. Mężczyzna korzystający z psychoterapii ma możliwość pogłębić samoświadomość, zrozumieć i polubić siebie ale też nauczyć się nazywać i rozpoznawać emocje, wyrażać je. Dzięki pracy nad sobą w procesie psychoterapii może podnieść jakość swoich związków z ludźmi i życia.
Alon Gratch, Gdyby mężczyźni umieli mówić. Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, 2005
Psychoterapia - niezwykła rozmowa
Psychoterapia to specyficzna, lecząca rozmowa. Czym różni się od zwykłych rozmów i jakie korzyści może przynieść?
Psychoterapia to specyficzna, lecząca rozmowa. Czym różni się od zwykłych rozmów i jakie korzyści może przynieść?
Lepsze rozumienie siebie
Rozmowa z psychoterapeutą ma służyć pogłębieniu zrozumienia siebie przez klienta, zyskaniu większego kontaktu ze sobą, swoimi przeżyciami, swoim ciałem. Terapeuta mniej skupia się na faktach, bardziej przeżyciach, emocjach, subiektywnym znaczeniu wydarzeń dla klienta. Z psychoterapii wyłączona jest też zwyczajna w rozmowach przyjacielskich wzajemność, ogniskiem uwagi jest klient i jego wewnętrzny swiat.
Kontakt z uczuciami
Psychoterapeuta jest empatyczny i stara się ze zrozumieniem przyjąć uczucia klienta. Dzięki temu klientowi łątwiej jest dopuścić do siebie, przeżyć, a z czasem zaakceptować także trudne uczucia, W efekcie często doznaje ulgi. Atmosfera, która temu sprzyja, to poczucie bezpieczeństwa i szacunek dla klienta, oraz bezwględna dyskrecja.
Psychoterapia - niezwykła relacja
Terapeuta często dzieli się swoimi refleksjami, uczuciami, swoim odbiorem rzeczywistości klienta. Mają one pomóc klientowi lepiej poznać i zrozumieć siebie. Takiemu podejściu towarzyszy założenie, że to, co dzieje się w relacji pomiędzy klientem i terapeutą jest ważne i może odzwierciedlać to, co dzieje się w innych jego związkach z ludźmi. Dzięki uważnemu, autentycznemu i otwartemu przyglądaniu się tym procesom w terapii, klient lepiej rozumie swoje aktualne bądź przeszłe relacje oraz ma szansę uczyć się innego, bardziej dla siebie korzystnego, sposobu bycia z ludźmi.